Самая высокая вяршыня аўстралійскага кантынента названа ў гонар нашага земляка, яго ж прозвішчам абазначаны адзін з астравоў Аляскі. У цэнтры Вашынгтона ўсталяваны помнік гэтаму нацыянальнаму герою адразу некалькіх краін, дарэчы, манумент адкрываў тагачасны прэзідэнт ЗША Уільям Тафт.
Невялічкі фальварак Мерачоўшчына, што знаходзіцца побач с мястэчкам Косава на Брэстчыне, звязаны з імем Андрэя Тадэвуша Банавентуры Касцюшкі не менш, чым, напраклад, швейцарскі Золатурн. Менавіта на Мерачоўшчыне ў 1746 годзе ў сям'і незаможнай шляхты нараджаецца сын. Хлопчык слабы і хваравіты, хілы. Бацькі звяртаюцца да старадаўняга павер'я: чым больш імёнаў святых заступнікаў будзе мець немаўля, тым большая верагоднасць, што яно выжыве і на працягу жыцця святыя будуць ахоўнікамі дзіцяці. Згодна з каталіцкім календаром, хлопчыка называюць Андрэй Тадэвуш Банавентура. Там, на Мерачоўшчыне, праходзіць дзяцінства будучага героя, побач з сёстрамі і братам. Зараз тут знаходзіцца музей-сядзіба. І толькі некалькі гадоў таму быў усталяваны помнік Тадэвушу Касцюшку.
Раней сядзібай валодала сям'я Сапегаў: гэта быў маленькі паляўнічы домік, які здаваўся ў арэнду. У 1730 годзе сюды пераязджае Людвік Касцюшка-Сяхновіцкі, бацька Тадэвуша. Дарэчы, сама сядзіба згарэла падчас Другой сусветнай вайны. Аднаўлялі будынак на старым фундаменце з родным склепам (быў знойдзены падчас археалагічных раскопак) па малюнках Напалеона Орды. Так з'явілася яшчэ адна цікавая «турыстычная» кропка на карце нашай краіны. Запрашаем у Беларусь, Івацэвіцкі раён, Мерачоўшчыну.
Драўляны дом з пяццю пакоямі. Абстаноўка сціплая, але па-хатняму ўтульная. Пачынаем невялічкае падарожжа, якое перанясе нас у тагачасны шляхецкі быт. Сені – першы пакой сядзібы, тут здымалі верхняе адзенне. Кажуць, што Людвік Касцюшка быў вялікім аматарам палявання, таму на сценах – звыклыя трафеі, рогі аленяў, чучалы жывёл. Наступны пакой – кухня, па колькасці крэслаў можна здагадацца, колькі чалавек збіралася за сталом. Галоўнае месца займаў гаспадар, Людвік, насупраць – яго жонка Тэкля, па баках рассаджваліся дзеці: Ганна, Юзаф, Кацярына і самы малодшы – Тадэвуш. Сям'я была шляхецкай, таму маці не займалася гатаваннем, гэта рабілі слугі. Побач з сядзібай-фальваркам было шмат спецыяльных будынкаў, бо даход атрымлівалі ад натуральнай гаспадаркі.
У пакоі Тэклі побач з люстэркам прадстаўлена тагачаснае адзенне шляхцянкі: сукенка і галаўны ўбор. Тут жа знаходзіцца ложак, на сучасны погляд, зусім маленькі. Але ў той час і рост людзей быў меншы, нават сам Тадэвуш не дасягаў і метра шасцідзесяці. Над ложкам вісяць партрэты самой Тэклі і дзевяцігадовага Тадэвуша (столькі ён і пражыў на Мерачоўшчыне). Маці Тадэвуша паходзіць з беларускага роду Ратомскіх. Яе дзяцінства нельга назваць бесклапотным, бо рана памерла маці, а пасля і бацька. А вось замужжа Тэклі было шчаслівым.
Бацька Тадэвуша быў мечнікам, любіў чытаць і нават сабраў неблагую бібліятэку, якая, на жаль, не захавалася. У яго кабінеце знаходзім падрабязны радавод: Касцюшкі-Сяхновіцкія жывуць на беларускіх землях даўно. Радавое прозвішча пайшло ад Канстанціна – сына першага прадстаўніка роду Фёдара. Кажуць, што да маладога чалавека ласкава звярталіся «Косцік, Касцюшка», і гэтае прозвішча стала сямейным. У той жа час з'яўляецца і другая палова прозвішча «Сяхновіцкі»: Жыгімонт Першы Стары дорыць сям'і сядзібу ў Сяхновічах. Зараз копія дароўнай таксама захоўваецца ў былым кабінеце Людвіка Касцюшкі, побач з сямейным радаводам. Той жа радавод сведчыць: Андрэй Тадэвуш Банавентура Касцюшка – апошні прадстаўнік роду.
Напэўна, некаторыя аматары рамантычных легенд ведаюць нешчаслівую гісторыю кахання Тадэвуша. Калісьці ён атрымаў такую адмову: «Галубкі не для вераб'ёў, а дочкі магнатаў – не для шляхцюкоў». «Галубка» і «дачка магнатаў» гэта Людвіка Сасноўская, з ёй малады Тадэвуш спрабаваў зладзіць уцёкі. Няўдалыя. Але хто ведае, якім быў бы далейшы лёс гэтай асобы, калі б каханне сталася шчаслівым, а ідэя пераехаць у Францыю ўвогуле не з'явілася? Рушым далей. Гасціная выглядае нейкім чужым памяшканнем, не падобным да простых пакояў, праз якія мы ішлі раней.
Тут Касцюшкі адпачывалі, сустракалі гасцей, абмяркоўвалі свае справы і... слухалі, як Тадэвуш грае на фартэпіяна. Ён не быў абдзелены музычным талентам, нават напісаў некалькі ўласных кампазіцый. Шахматы таксама былі ў пашане, Людвік разам з Тадэвушам і Юзафам нярэдка праводзілі час за гульнёй. Магчыма, стратэгічныя навыкі будучага генералісімуса развіваліся менавіта тут. А магчыма, так нарадзілася легенда, што Тадэвуш Касцюшка заўсёды меў пры сабе невялікі шахматны набор, каб вольны час правесці за чарговай партыяй.
Пакоі, па якіх мы прайшліся, пакідаюць адчуванне, што гэта не класічны застылы музей, а некалі «жывая» хата. Але ёсць у сядзібе і незвычайнае, нават, артэфакты. Яны сабраны ў гістарычным пакоі, дзе можна прасачыць «шлях славы» Тадэвуша. Напрыклад, камень ад самай высокай аўстралійскай кропкі – гары Касцюшкі. Ці вось – касцюмы легендарных паўстанцаў-касінераў, сур'ёзныя партрэты, медалі і манеты. Сапраўды, экспанаты для гэтай музейнай часткі збіралі па ўсім свеце. Нядзіўна, бо і сама постаць Касцюшкі літаральна сусветная велічыня. У гэтым пакоі экскурсаводы любяць расказваць «байкі» з жыцця Тадэвуша. Напрыклад, падчас навучання ў Варшаўскай ваеннай акадэміі малады чалавек стварыў своеасаблівы будзільнік. Ён дамовіўся з дзяжурным кадэтам, каб той прывязаў вяроўку да нагі Тадэвуша і а чацвёртай гадзіне раніцы моцна тузаў за імправізаваны ланцужок. Малады чалавек прачынаўся і браўся за вучобу. Пазней «будзільнік» быў мадэрнізаваны. Побач з ложкам Тадэвуш ставіў таз з ледзяной вадой, і працэдура выглядала наступным чынам: кадэт цягнуў за вяроўку, малады Касцюшка прачынаўся і апускаў ногі ў таз. Рэшткі сноў адразу знікалі, і надыходзіў час для навукі. За такое вынаходніцтва Касцюшку празвалі «шведам» у гонар караля Карла XII, які славіўся спартанскім ладам жыцця.
Кажуць, што Тадэвуш добра сябраваў з першым прэзідэнтам Злучаных Штатаў Амерыкі Джорджам Вашынгтанам. Але прозвішча Касцюшка аказалася занадта складаным для высокапастаўленага сябра: налічваецца каля 11 варыянтаў, як пісаў прозвішча Вашынгтан. Дарэчы, маладыя амерыканцы цікавяцца жыццём Тадэвуша Касцюшкі: некалькі гадоў таму музей-сядзібу наведалі навучэнцы Ваеннай акадэміі ЗША і падаравалі мундзір (сучасная форма West Point) і сцяг, пад якім калісьці выступаў нацыянальны герой. Гэтыя і іншыя экспанаты прадстаўлены ў гістарычным пакоі музея-сядзібы.
Памёр Тадэвуш Касцюшка ў 1817 годзе. Яго цела было пахавана ў склепе ў Саборы Святых Станіслава і Вацлава, пантэоне польскіх каралёў і нацыянальных герояў у Кракаве. Сэрца ж яго знаходзіцца ў капліцы ў Каралеўскім палацы Варшавы. Сапраўды, шмат «геаграфічных кропачак», звязаных з гэтай асобай, ёсць у свеце. Сёння мы наведалі адну з іх.
ВЕРАНІКА БАРЫСЁНАК
Answer:
Dear Shivendu Paul and Metali Listeners' Club,
dthank you for your comment! We'll send you some of our souvenirs ASAP.
Stay tuned and 73,
RBI
Hallo Radio Belarus,
ja der Dieter Leupold ist jetzt auch hier im Gästebuch vertreten... Super, bald sind wir alle zusammen hier im "Belarus Hörerclub", Dieter könnte 1.Vorsitzender werden und Jana und Elena Ehrernmitglieder, Helmut Matt Schriftführer, Alfred Albrecht Beisitzer und ich mache Hausmeister:-) Lutz Winkler wie fit bist Du bereits wieder, für Dich finden wir auch eine nette Aufgabe:-) Beste Grüße und ein schönes Wochenende.
Dietmar
Answer:
Lieber Dietmar,
das stimmt, für alle finden wir im Hörerklub eine Aufgabe!:)
Liebe Grüße und einen guten Start in die Woche!
Здравствуйте. Говоря о красоте природы Беларуси, о менталитете её жителей неотъемлемой чертой которого является гостеприимство хочется назвать Беларусь таким синонимом как Добрарусь.
Сосновский Кирилл.
Ответ:
Спасибо за отзыв!
Hallo Jana und Jelena,
Höre gerade den tollen Song 10:45 min ( Hörerbriefkasten) Was ist das für ein traditionelles Instrument im Soloteil, klingt etwas wie ein Dudelsack, aber der ist ja in Schottland:-)
LG
Dietmar Wolf
Ответ:
Lieber Dietmar,
das ist wirklich ein Dudelsack :) In Belarus wird es aber Dudá genannt. Eigentlich ist Duda ein belarussisches traditionelles Musikinstrument. Übrigens gibt es viele Arten und Formen von Dudelsack in verschiedenen Kulturen und Ländern von Südamerica bis Indien.
PS: das Lied ist Каляда На Балоце von Тутэйшая Шляхта. ;)
Beste Grüße
Dear sir
How are you. I am rasheed from Pakistan. I am listners of radio Belarus. All programe is informative & intersting. I am intersting in history & culture. Thanks. Please send me some datiles about radio.
Muhammad RASHEED KHAN
PAKISTAN
Ответ:
Dear Muhammad Rasheed Khan, thank you very much for listening to RBI! We'll send you a parcel via regular mail as soon as possible.
Stay tuned and 73!
RBI
Добрый день! Прошу уточнить, что за песня играла в субботу 29.09.2018 в период с 14.00 до 16.00 со словами "Маша Маруся...в Беларуси". Буду очень признательна за ответ.
Елена
Ответ:
Добрый день, Елена!
Интересующая вас музыкальная композиция - песня "Маня-Маруся", которую исполняет ансамбль "Сябры" (вокал: Валерий Рязанов)!
Спасибо, что Вы с нами!
(перевод с английского)
Привет, Радио "Беларусь"!
Я постоянный слушатель ваших программ. Пишу вам впервые. Мне очень нравится слушать все ваши программы: новости, спорт, музыка и другие. Также мне очень нарвится ваша национальная культура. Примите мои поздравления по поводу проведения II Европейских игр в Минске в 2019 году. Мы тоже очень любим спорт. Ребята в нашем посёлке очень хорошо играют в футбол. Буду признателен, если пришлёте мне расписание программ и открытки для ребят.
Спасибо.
Хан Рахат Кумар
Западная Бенгалия
Индия
Ответ:
Здравствуйте, Хан Рахат Кумар,
очень рады получить Ваше сообщение! Мы отправим Вам письмо с расписанием и сувенирами в ближайшее время. Также Вы можете принять участие в нашем конкурсе спортивных селфи, посвященному предстоящим II Европейским играм. Более подробно на нашем сайте: www.radiobelarus.by/en/content/games_eng
Здравствуйте! Замучила ностальгия по белорусскому радио, а вот на планшете никак вас не послушать. Да и в гугл-плэе нет приложения для прослушивания вашего канала. Очень жаль. Наталья.
Ответ:
Здравствуйте, Наталья! Поддержка ОС Андроид и наше приложение в Google Play в разработке, так что не отчаивайтесь) А пока вы можете послушать нас скачав программные блоки с нашего сайта. Пишите нам ещё!
Спасибо большое, радио "Беларусь", за столь важное дело: рассказ о нашей стране за рубежом. Хотелось бы услышать интервью с успешными уроженцами нашей страны: спортсменами, звездами эстрады, представителями научной и образовательной сферы и т.д. А также предлагаю добавить больше опросов о нашей стране. Возможно, зарубежным слушателям было бы интересно услышать рубрику "История в цифрах", где освещались бы основные исторические события,связанные с нашей страной. В целях знакомства с нашей культурой можно рассказывать о классиках, а также цитировать стихи, многие из которых есть в переводах. Успехов Вам и творческого вдохновения! Татьяна М.
Ответ:
Татьяна, спасибо за отзыв и интерес к нашему радио! Мы обязательно учтем ваши пожелания. Многое из того, что вы предложили, мы уже освещаем. В передачах радио "Беларусь" можно услышать интервью с нашими соотечественниками, а также узнать интересные факты из истории и современности Беларуси. Следите за нашим эфиром.
Здравствуйте.
Вы не рассматривали вариант вещания на СВ? Сегодня парк радиоприемников очень широк, в любом доме каждой деревни найдется старое радио. К сожалению, в данном диапазоне в Беларуси вещание уже несколько лет, как прекращено. При этом новостных радиостанций во многих регионах просто нет. Приходится слушать те же ВестиFM на частоте 1423 кГц из Приднестровья. Вот было бы здорово в Беларуси слушать свои новости, политический анализ, различного рода обзоры. Аудитория может состоять из жителей населенных пунктов, где нет нормального приема FM, автомобилистов, проезжающих по дорогам страны, любителей приема АМ.Виктор.
Ответ:
Здравствуйте, Виктор!
К сожалению, реалии таковы, что многие радиостанции отказываются от вещания на коротких и средних волнах. Радио "Беларусь" не исключение, несколько лет назад и мы перестали вещать на КВ и СВ. Сейчас мы делаем акцент на вещание через спутник (информация по приему есть на нашем сайте) и через Интернет. В некоторых регионах Беларуси (Брест, Гродно, Мядель и др.) наш сигнал можно поймать в ФМ-диапазоне. Надеемся, эта информация вам пригодится.
Здравствуйте, уважаемые друзья из Республики Беларусь.
Сегодня принял вашу передачу на немецком языке на частоте 11730. К сожалению сигнал здесь в России в Кировской области достаточно слабый. Но обычно я вас слушаю через интернет на вашем сайте. Передачи считаю довольно интересными. Особенно нравятся ваши песни на белорусском языке.
Рапорт о приёме я вам посылаю по обычной почте на листе бумаге. Думаю и вам приятнее такие рапорты получать, чем по e-mail.
Ответ:
Уважаемый Дмитрий!
Спасибо, что написали в гостевую книгу! Немецкая редакция рада, что наши передачи слушают теперь не только в немецкоязычных странах. С нетерпением ждем Вашего письма!
Немецкая служба Радио "Беларусь".
Здравствуйте.
Прослушал Вашу радиопередачу на КВ - 7 255 кГц и выслав Вам рапорт о приёме, смогу ли я получить от Вас карточку подтверждения о приёме.
Давненько я от Вас ранее получил карточку о приёме на КВ и ДВ.
Ответ:
Здравствуйте, Владимир. Да, конечно, присылайте рапорт о приёме. Мы с радостью ответим на ваше письмо и вышлем вам QSL карточку.
FM-передатчики и частоты:
Ракитница - 106.2 МГц
Гродно - 95.7 МГц
Свислочь - 104.4 МГц
Геранены - 99.9 МГц
Браслав - 106.6 МГц
Мядель - 102.0 МГц
Спутниковое вещание:
технические параметры смотрите здесь