Музей беларускага Палесся. ТОП-10 экспанатаў, якія варта пабачыць на свае вочы

Музей беларускага Палесся (Фота: virtualbrest.by)

Міжнароднае радыё “Беларусь” працягвае расказваць пра Пінск – культурную сталіцу нашай краіны ў гэтым годзе. Пінск – адзін з самых старажытных гарадоў. Яго ўпамінанне ў “Аповесці мінулых гадоў” датуецца 1097 годам. Нездарма і не выпадкова горад мае неафіцыйны, але агульнапрызнаны статус – сталіца беларускага Палесся. Сёння наша ўвага скіравана на аб’ект, з якога звычайна пачынаецца знаёмства турыста з горадам. Музей у Пінску размяшчаецца ў самым сэрцы горада, у гістарычным будынку XVII стагоддзя, і мае адпаведную назву – Музей беларускага Палесся. Што хаваецца за двухметровымі мурамі, якія экспанаты ў фондах асабліва каштоўныя, праз якія гістарычныя варункі склалася аблічча горада? Першым, чым ехаць у Пінск, раім пачытаць і паслухаць расповед намесніка дырэктара па навуковай рабоце Музея беларускага Палесся Ларысы Кулагінай.

У 1924 годзе прынята пастанова Польскага краязнаўчага таварыства аб стварэнні музея, а першая экспазіцыя пачала дзейнічаць у 1926-м. На той час Пінск уваходзіў у склад Польшчы, быў цэнтрам павета. Музей беларускага Палесся адзін са старэйшых у Беларусі, сёлета мы святкуем яго 95-годдзе. Першым кіраўніком музея быў выкладчык пінскай гімназіі Раман Гарашкевіч.

Збор экспанатаў у той час вёўся па чатырох кірунках: гісторыя, археалогія, этнаграфія, прырода. Першая экспазіцыя ўключала больш за 100 экспанатаў. Паступова фонды музея павялічваліся: акрамя супрацоўнікаў установы, мясцовыя артэфакты адшуквалі навучэнцы гімназіі, далучаліся шматлікія жыхары горада і ваколіцаў.

Калегіум езуітаў, Пінск, 19 ст (Фота: media-polesye.by)

У гістарычным будынку былога езуіцкага калегіума Музей беларускага Палесся знаходзіцца з 1996 года. Гэты будынак – помнік архітэктуры XVII стагоддзя – да 1950-х гг. уваходзіў у комплекс езуіцкага кляштара, які з’яўляўся адной з буйнейшых у Вялікім Княстве Літоўскім рэзідэнцыяй езуітаў. Як навучальная ўстанова калегіум выкарыстоўваўся цягам стагоддзя.

Інтэр’ер Музея беларускага Палесся (Фота: holiday.by)

Сёння Музей беларускага Палесся займае два паверхі былога езуіцкага калегіума. Наведвальнікі трапляюць у экспазіцыйныя залы “Гісторыя Піншчыны ад старажытнасці да канца ХІХ ст.”, “Этнаграфія рэгіёна”, “Гарадскі побыт першай паловы ХХ ст.”, “Прырода Палесся”, “Піншчына ў гады Вялікай Айчыннай вайны”, “Рускі жывапіс канца ХІХ – пачатку ХХ стст.”, “Беларускі жывапіс ХХ ст.”.

Фрагмент экспазіцыі “Жывёльны свет Палесся” (Фота: pinsk.gov.by)

Сярод найбольш цікавых экспанатаў музея – пячатка віслая царкоўная ХІ ст., якая прымацоўвалася да дзяржаўных або царкоўных дакументаў і належала Кіеўскаму князю Ізяславу Яраславічу. З аднаго боку гэтай пячаткі вышчарблена выява святога Дзмітрыя, з другога – абраз Божай Маці. Цікава, што пячатка была знойдзена падчас раскопак у цэнтральный частцы горада. У 1961 годзе, калі капалі катлаван пад будоўлю шматпавярховых жылых дамоў, на круглы металічны прадмет звярнуў увагу адзін з рабочых. Напачатку было цяжка зразумець, што гэта такое. Слаба акрэсленыя выявы на пячатцы расшыфроўвалі супрацоўнікі Дзяржаўнага Эрмітажа.

Вельбарская чаша (Фота: ont.by)

У пастаяннай экспазіцыі “Гісторыя Піншчыны” прадстаўлена чаша вельбарская керамічная з арнаментам (І–ІV стст. н. э.). Вельбарская культура фарміравалася старажытнымі германцамі ў Польскім Памор’і. У гэтай жа экспазіцыі прадстаўлена булава каменная (мяжа ІІІ–ІІ тыс. да н. э.) , дзе з боку ёсць магічныя знакі. Яна была знойдзена ў пяску падчас будаўніцтва мясакамбіната ў Пінску, выпадковая знаходка!

Звярну ўвагу на тураўскі саркафаг (ХІІ ст.), Статут Вялікага Княства Літоўскага 1588 г. (захоўваецца выданне ХVІІ ст., што выйшла ў горадзе Вільне на польскай мове).

Тураўскі саркафаг (Фота: holiday.by)

Пра развіццё гандлёвых сувязей паміж славянскімі і скандынаўскімі землямі сведчыць відэлец трохзубы, знойдзены ў 1990 годзе на месцы славянскага пасялення паблізу вёскі Гарадзішча. Ім даставалі прадукты з вялікіх пасудзін. Паводле звестак шведскіх спецыялістаў, падобных відэльцаў, захаваных цалкам, няма нават у Швецыі.

У экспазіцыі прадстаўлен фрагмент амфары з надпісам “…Раполчэ віно”. Такія амфары – вялікія гліняныя пасудзіны з ручкамі ёмістасцю 26–28 літраў – дастаўляліся ў гарады Старажытнай Русі з Грэцыі і Прычарнамор’я. Надпіс сведчыць пра тое, што гэты графін з віном прызначаны нейкаму Яраполку. Тут вельмі цікавае супадзенне: у горадзе Пінску, паводле летапісу, насамрэч жыў князь Яраполк, які гуляў вяселле ў 1190 годзе. Магчыма, віно было дастаўлена з поўдня менавіта для гэтай урачыстай падзеі. Фрагмент амфары знайшлі падчас археалагічных раскопак у 1955 годзе.

Гарадскі побыт першай паловы ХХ ст. Фрагмент экспазіцыі (Фота: holiday.by)

Асобна звярну ўвагу на жывапісную калекцыю. У 1961 годзе супрацоўнік музея Уладзімір Баравікоў задумаў стварыць у Пінску мастацкую карцінную галерэю. Для гэтага ён адправіўся ў Маскву на прыём да тагачаснага міністра культуры СССР Кацярыны Фурцавай. У выніку міністрам быў выдадзены ўказ, паводле якога музейныя ўстановы Савецкага Саюза, якія ў сваіх запасніках мелі мастацкія калекцыі, частку з іх адправілі ў Пінск. Такім чынам, аснову пінскага збору склалі палотны з фондаў Дзяржаўнага мастацкага музея БССР і Дзяржаўнай Траццякоўскай галерэі. Сёння ў музеі вы зможаце пабачыць шэдэўры Івана Шышкіна, Васіля Пярова, Івана Айвазоўскага, Юдэля Пэна, Віталя Цвіркі, Паўла Масленікава.

Драўляны веласіпед (Фота:holiday.by)

А ў зале этнаграфіі наведвальнікі не прамінаюць ўнікальны экспанат – драўляны веласіпед, зроблены жыхаром в. Багданаўка Пінскага павета Васілём Ільючыкам у 1931 г. Музейныя супрацоўнікі ў 2007 годзе пазнаёміліся з дочкамі майстра. Яны расказалі, што іх бацька зрабіў таксама і драўляны верталёт, аднак тэхніка так і не была скарыстана па прызначэнні.

Музей беларускага Палесся (Фота: holiday.by)

Штогод у Музеі беларускага Палесся ладзіцца каля 20 часовых выставак. У сакавіку дадзены старт праекту “Таямніцы пінскай зямлі”. Упершыню будуць выстаўлены скарбы, знойдзеныя падчас раскопак на Піншчыне.

Пінскія скарбы (Фота: 1prof.by)

Дадаць каментар

Międzynarodowe Radio Białoruś

Радио "Беларусь" / Radio Belarus

інтэрнэт вяшчанне

Зараз у эфіры:

10.40 Час музыкі (Ням) (п.)

Далей:

11.00 Беларусь сёння (Ісп.) (п.)

Расклад Iнтэрнет-вяшчання
Расклад спадарожнікавага вяшчання (рэкамендыцыі па прыёме тут)
Расклад FM-вяшчання

ВОДГУКІ І ПЫТАННІ

Dear
English Service
Radio Belarus,

Greetings to all staff and listeners of English Service of Radio Belarus.
We listen your webcast program. Your program quality is very nice. Your website is colorful & documented.
We liked your programs, News, and Current Affairs Program. We are interested about Culture, life style of Belarusian people, historical places, Tourist attraction and destination of Belarus.
Please send some program schedule (A19), Calendar , sticker, view card, Promotional items of Radio Belarus for our club members and students.
21st June was fifth International Yoga Day observed across the world. The theme for Yoga Day 2019 was "Yoga for Climate Action”. On this day, which is dedicated to inner and outer well-being of human body, people across the world practice yoga in groups. The International Day of Yoga aims to raise awareness worldwide of the many benefits of practicing yoga, a physical, mental and spiritual practice.
We send you some photos related the program which was held in our area on the occasion of International Yoga Day. Our club members are also practice some Yoga.
We are waiting for your reply.

With best wishes,
SHIVENDU PAUL
PRESIDENT
METALI LISTENERS' CLUB
INDIA

Answer:

Dear Shivendu Paul and Metali Listeners' Club,

dthank you for your comment! We'll send you some of our souvenirs ASAP.
Stay tuned and 73,
RBI

Hallo Radio Belarus,

ja der Dieter Leupold ist jetzt auch hier im Gästebuch vertreten... Super, bald sind wir alle zusammen hier im "Belarus Hörerclub", Dieter könnte 1.Vorsitzender werden und Jana und Elena Ehrernmitglieder, Helmut Matt Schriftführer, Alfred Albrecht Beisitzer und ich mache Hausmeister:-) Lutz Winkler wie fit bist Du bereits wieder, für Dich finden wir auch eine nette Aufgabe:-) Beste Grüße und ein schönes Wochenende.

Dietmar

Answer:

Lieber Dietmar,

das stimmt, für alle finden wir im Hörerklub eine Aufgabe!:)
Liebe Grüße und einen guten Start in die Woche!

Здравствуйте. Говоря о красоте природы Беларуси, о менталитете её жителей неотъемлемой чертой которого является гостеприимство хочется назвать Беларусь таким синонимом как Добрарусь.
Сосновский Кирилл.
Адказ:
Дзякуй за водгук!

Hallo Jana und Jelena,
Höre gerade den tollen Song 10:45 min ( Hörerbriefkasten) Was ist das für ein traditionelles Instrument im Soloteil, klingt etwas wie ein Dudelsack, aber der ist ja in Schottland:-)
LG
Dietmar Wolf

Адказ:
Lieber Dietmar,
das ist wirklich ein Dudelsack :) In Belarus wird es aber Dudá genannt. Eigentlich ist Duda ein belarussisches traditionelles Musikinstrument. Übrigens gibt es viele Arten und Formen von Dudelsack in verschiedenen Kulturen und Ländern von Südamerica bis Indien.
PS: das Lied ist Каляда На Балоце von Тутэйшая Шляхта. ;)
Beste Grüße

Dear sir
How are you. I am rasheed from Pakistan. I am listners of radio Belarus. All programe is informative & intersting. I am intersting in history & culture. Thanks. Please send me some datiles about radio.
Muhammad RASHEED KHAN
PAKISTAN

Адказ:
Dear Muhammad Rasheed Khan, thank you very much for listening to RBI! We'll send you a parcel via regular mail as soon as possible.
Stay tuned and 73!
RBI

Добрый день! Прошу уточнить, что за песня играла в субботу 29.09.2018 в период с 14.00 до 16.00 со словами "Маша Маруся...в Беларуси". Буду очень признательна за ответ.
Елена

Адказ:
Добрый день, Елена!
Интересующая вас музыкальная композиция - песня "Маня-Маруся", которую исполняет ансамбль "Сябры" (вокал: Валерий Рязанов)!
Спасибо, что Вы с нами!

Вiтаю радыё Беларусь! Я з`яуляюся сталым слухачом Вашай радыёстанцыi. Вельмi падабаюцца перадачы на замежных мовах, якiя даюць магчымасць не толькi даведацца, што адбываецца ў Беларусi i за яе межамi, але ж i ўдасканалiць веды ангельскай, нямецкай, французскай моваў, праслухаўшы перадачы. Хацелася б даведацца, цi плануе радыёстанцыя вяшчанне на FM у Мiнску, бо ў заходнiх рэгiёнах Беларусi радыёстанцыя на FM працуе. У шматнацыянальным Мiнску жыве шмат замежных грамадзян, таксама прыязджаюць турысты, якiя б маглi даведацца пра тое, што аббываецца ў краiне i за яе межамi праз радыё Беларусь. На сёння ў Мiнску няма нiводнай англамоўнай цi iншамоўнай радыёстанцыi. З павагай, ваш слухач Сяргей.
Адказ:
Сяргей, дзякуй за паведамленне! Сапраўды, у Мінску нашы перадачы ў ФМ-дыяпазоне не чуваць. Аднак вы можаце паслухаць абсалютна ўсе нашы перадачы непасрэдна на сайце радыё «Беларусь». Уверсе на старонцы ёсць два радкі: он-лайн вяшчанне і ФМ-вяшчанне. Так што далучайцеся да нас у Інтэрнэце!