Białoruś zwróciła uwagę na selektywne podejście zachodnich państw członkowskich OBWE do realizacji zobowiązań w zakresie kontroli zbrojeń oraz środków budowy zaufania i bezpieczeństwa. Delegacja białoruska skupiła się na tym w Wiedniu podczas Forum OBWE w sprawie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa.
"OBWE została utworzona jako organizacja regionalna, której zadaniem jest utrzymanie pokoju i budowanie zrównoważonej, opartej na współpracy architektury bezpieczeństwa w przestrzeni od Vancouvera po Władywostoka. Praca OBWE zawsze opierała się na równym dialogu, co zakłada zaangażowanie wszystkich uczestników organizacji o równym statusie i podejmowanie decyzji w drodze konsensusu. Zasad tych nikt nie unieważniał, – podkreśliła delegacja białoruska. – Obecnie w OBWE, w tym na Forum współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, rośnie tendencja do odchodzenia od zasady inkluzywności.”
Delegacja Białorusi zwróciła uwagę na fakt, że celowe wykluczenie poszczególnych państw uczestniczących z dialogu i kontaktów w kwestiach kontroli zbrojeń oraz środków budowy zaufania i bezpieczeństwa stwarza poważne ryzyko krytycznego pogorszenia sytuacji w obszarze regionalnego bezpieczeństwa.
„Innym przykładem takiego selektywnego podejścia jest „inauguracyjna konferencja agencji weryfikacyjnych”, która odbyła się w Kanadzie na przełomie stycznia i lutego 2024 r. Z jednej strony potrzeba zorganizowania takiego wydarzenia była już od dawna, gdyż coroczne spotkania szefów agencji weryfikacyjnych nie odbywały się przez ostatnie dwa lata ze względu na brak konsensusu. Jednak wybrany format „minus dwa” – bez zaproszenia Białorusi i Rosji – wprawia nas w konsternację, – zauważyli białoruscy dyplomaci. – Świadczy to o oczywistym nieprzygotowaniu i niechęci krajów zachodnich do przywrócenia interakcji nawet w zakresie technicznych aspektów wdrażania uzgodnionych środków budowy zaufania w ramach Dokumentu Wiedeńskiego z 2011 r. Jest to kolejny krok mający na celu zniszczenie mechanizmów kontroli zbrojeń oraz środków budowy zaufania i bezpieczeństwa w regionie europejskim i dalszej dewaluacji OBWE jako platformy dialogu”.
"Wydarzenie trudno nazwać nieformalnym. Do jego organizacji wykorzystano sieć komunikacyjną OBWE - oficjalny kanał przekazywania informacji. Za pośrednictwem tej sieci 28 listopada 2023 r. i 9 stycznia przesyłane były powiadomienia w formacie F41 z informacją o konferencji i zaproszeniem do udziału w niej państw będących stronami Dokumentu Wiedeńskiego, – kontynuowali przedstawiciele Białorusi. – Ten format notyfikacji implikuje możliwość selektywnego podejścia do adresatów, co, naszym zdaniem, strona kanadyjska chytrze wykorzystała. Mamy także logiczne pytanie o legalność korzystania z oficjalnej sieci komunikacyjnej OBWE podczas organizowania i przeprowadzania nieoficjalnych wydarzeń państw-uczestników.”
Delegacja Białorusi wezwała wszystkie państwa uczestniczące w OBWE do powstrzymania się od dyskryminującego podejścia i powrotu do profesjonalnego, opartego na wzajemnym szacunku i odpolitycznionego dialogu, mającego na celu przywrócenie zaufania i wzmocnienie bezpieczeństwa w regionie.
