Чэмпіянат Worldskills Kazan 2019 пычанаецца сёння

Сёння пачынаецца 45-ы міжнародны чэмпіянат Worldskills ў Казані. Працягнецца гэта мерапрыемства да 27 жніўня.

Worldskills – гэта міжнародная некамерцыйная асацыяцыя. Яна заснавана ў 1953 годзе з двума мэтамі: павышэнне стандартаў прафесійнай падрыхтоўкі наогул і папулярызацыя асобных прафесій праз правядзенне міжнародных спаборніцтваў.

Пяць гадоў таму, у 2014-м, і Беларусь далучылася да гэтага руху. Нацыянальным аператарам Worldskills стаў Рэспубліканскі інстытут прафесійнай адукацыі. За гэты перыяд было праведзена тры рэспубліканскія конкурсы прафесійнага майстэрства. Таксама, Беларусь удзельнічала ў 43-м і 44-м міжнародных чэмпіянатах Worldskills, якія праводзілі ў Бразіліі ў 2015 і ў Аб'яднаных Арабскіх Эміратах ў 2017. Колькасць кампетэнцый пастаянна расла. У гэты раз у агульнай складанасці іх будзе 40.

Напярэдадні ад'езду беларускай зборнай карэспандэнту радыё Беларусь даў інтэрв'ю рэктар РІПА Валерый Галубоўскі, у якім падрабязна расказаў аб удзеле Беларусі ў чэмпіянаце.

Арсеній Ермаловіч: Раскажыце, калі ласка, для тых, хто яшчэ не ведае - што такое WorldSkills?

Валерый Галубоўскі: WorldSkills – гэта, хутчэй, не праграма, а рух, прычым ён некамерцыйны. Мэтай з'яўляецца павышэнне статусу прафесійнай адукацыі і стандартаў прафесійнай падрыхтоўкі па ўсім свеце. Яно было створана ў пасляваенны час, і актыўна набірала абароты ўжо ў 80-я і 90-я гады. На сённяшні дзень гэта можна правесці як аналаг Алімпійскіх гульняў, толькі па прафесійным навыкам. Удзельнічаюць маладыя людзі ва ўзросце да 22 гадоў. Не важна, навучэнцы каледжа або ВНУ ці маладыя рабочыя.

Сёння ўдзельнічаюць каля 80 краін свету. Кампетэнцыі, якія яны дэманструюць, размеркаваны па шасці блоках: транспарт і лагістыка, будаўнічая сфера, тэхналогіі машынабудавання, інфармацыйныя тэхналогіі, мастацтва і мода, сацыяльна-бытавое абслугоўванне.

АЕ: РІПА – нацыянальны аператар WorldSkills ў Беларусі. А як усё пачыналася? Чаму менавіта Рэспубліканскі інстытут прафесійнай адукацыі?

ВГ: Рэспубліканскі інстытут прафесійнай адукацыі адказвае за змест падрыхтоўкі кадраў. Для ўсіх сектараў эканомікі, ўсё прафесійныя ліцэі, каледжы – яны навучаюцца па тых планах, праграмах, адукацыйных стандартах, якія распрацоўваюцца РІПА ва ўзаемадзеянні з галіновымі органамі дзяржаўнага кіравання і арганізацыямі-заказчыкамі кадраў. Таму, калі гаворка ішла аб развіцці руху WorldSkills ў Беларусі, вядома, дзейнасць РІПА найбольш блізкая да таго, каб выступаць нацыянальным аператарам. Па даручэнні Міністэрства адукацыі, гэтыя функцыі дэлегаваны Інстытуту.

2014 год, калі распараджэннем Прэм'ер-міністра Рэспублікі Беларусь быў створаны Рэспубліканскі камітэт WorldSkills Belarus, – гэта вытокі пачатку руху. Краіна прыняла рашэнне ўваходжання ў гэты рух і заявіла пра гэта ў міжнародную арганізацыю. Для разумення – міжнародная арганізацыя WorldSkills праводзіць па аналогіі з Алімпійскімі гульнямі пасяджэння Генасамблеі, дзе краіны-ўдзельніцы руху галасуюць за прыняцце чарговай краіны. Яны таксама галасуюць за месца правядзення чарговага чэмпіянату свету. У гэтым годзе гэта Казань. Рашэнне аб гэтым было прынята ў 2015 годзе, гэта значыць двума чэмпіянатамі раней. І развіццё гэтага руху з 2014 года паволі набірала абароты ў краіне.

Сёння магу сказаць, што ў нас праведзены ўжо тры нацыянальныя чэмпіянаты, якім папярэднічаюць рэгіянальныя адборы. У кожнай вобласці вырабляецца свой конкурсны адбор, дзе лепшыя трапляюць на нацыянальны ўзровень – рэспубліканскі чэмпіянат. І па выніках рэспубліканскага чэмпіянату фарміруецца зборная.

Пачыналі мы ў 2014 годзе праводзіць свой першы чэмпіянат з 20 кампетэнцыямі. Сёння іх ужо 33 – гэта значыць, яны пастаянна прырастаюць. Калі казаць пра міжнародны ўзровень і вопыт удзелу нашай краіны, то першы досвед быў у 2015 годзе ў Сан-Паўлу, тады было ўсяго толькі 15 кампетэнцый. Мы яшчэ нават не зусім прадстаўлялі ўсе асаблівасці ўдзелу ў гэтым маштабным руху, таму можна сказаць, навучаліся. Разам з тым, экспертамі і кіраўніцтвам руху WorldSkills было прызнана, што старт беларускай зборнай у гэтым руху быў найбольш эфектыўным, паколькі, нягледзячы на тое, што краіна – пачатковец, удзельнікі не занялі апошніх месцаў ні ў адной кампетэнцыі. Усе апынуліся ў залатой сярэдзіне, і нават двое рабят атрымалі медалі за вышэйшае прафесійнае майстэрства ў кампетэнцыі «дызайн адзення» і «цырульнае мастацтва».

Для нас другі чэмпіянат быў у Абу-Дабі ў 2017 годзе. Там краіна выступіла ўжо ў 27 кампетэнцыях, то ёсць істотны прырост атрымаўся. Мы ўбачылі, што ўдзел у гэтым руху – гэта не проста спаборніцкі момант, хто лепшы ў свеце. Мы ўбачылі, што атрымалі доступ да заданняў сусветнага ўзроўню. Возьмем, да прыкладу, кампетэнцыю па сантэхнічным работах і ацяпленні. Мы бачым, што ў сантэхніка з'яўляюцца праекціровачные функцыі. Калі заказчыку фармулююць задачу выканаць рамонт і размясціць пэўныя сістэмы водазабеспячэння і ацяплення, ён павінен сам у гэтым малым прасторы зрабіць праект, замовіць пад праект адпаведныя матэрыялы, потым іх змантаваць і пад ціскам праверыць і здаць заказчыку. Традыцыйна па масавых прафесіях, санітарна-тэхнічныя работы выконваюцца на буйных аб'ектах пад кіраўніцтвам прараба-майстры, які ўсе гэтыя пытанні ўжо вырашае за рабочага. Тут з'яўляецца новая функцыя.

У іншых з'яўляюцца функцыі выкарыстання ўсталявальных праграмных прадуктаў, у якіх яны складаюць аўтаматызаваныя кіраўнікі праграмы: ад чарцяжа да вырабу дэталяў на ўвесь модуль 6 гадзінаў. Раней гэта рабілі тры чалавекі – аператар вырабляе, наладчык налажвае станок пад складзеную праграму, а праграму складае тэхнолаг. Ідзе аптымізацыя функцый, аб'яднанне ў больш комплекснага спецыяліста.

Усе гэтыя кірункі дазволілі ўбачыць, куды рухаецца развіццё кваліфікацый ў свеце, а развіццё кваліфікацый ідзе пад тэхналогіі, пад сучасныя высокатэхналагічныя вытворчасці. Мы выкарыстоўвалі гэты вопыт для абнаўлення зместу адукацыйных праграм пры падрыхтоўцы па рабочых прафесіях. Вось тое асноўнае, што дае гэты рух.

Але яшчэ адзін момант, які мы ўбачылі: гэта павышэнне прэстыжу – моладзь можа ўбачыць на конкурсах, наколькі праца, хоць і па рабочых прафесіях, стала сучаснай, высокатэхналагічнай, чыстай, – мы ўбачылі, што пры падрыхтоўцы да чэмпіянатаў мы знаходзім больш зразумелыя агульныя падыходы з заказчыкамі кадраў. Таму што тэхналогіі, па якіх мы пачынаем рыхтаваць канкурсанта, прыцягваюць прадпрыемствы-заказчыкаў. Яны бяруць сабе на ўзбраенне і ўкараняюць у вытворчасць сучасныя праграмныя прадукты і іншыя тэхналогіі. Некаторыя прадпрыемствы машынабудавання ўкаранілі праграмы, якія дазваляюць аўтаматызавана складаць кіруючыя праграмы на станках з ЧПУ. Гэта праграмы і малога і сярэдняга бізнесу, і буйных прадпрыемстваў.

Яшчэ адзін немалаважны плюс гэтага руху ў тым, што частка хлопцаў-удзельнікаў папярэдніх чэмпіянатаў на сусветным узроўні застаецца ў сістэме прафесійнай адукацыі ў якасці майстроў і выкладчыкаў. Гэта найбольш каштоўна. Яны атрымалі унікальны вопыт, веды, навыкі сусветнага ўзроўню, і цяпер яны інтэгруюць гэтыя веды і перадаюць дзецям, якія прыходзяць у сістэму атрымліваць гэтыя сучасныя прафесіі.

Спаборніцтвы пройдуць з 22 па 27 жніўня ў Казані на тэрыторыі Казань Экспа, аднаго з найбуйнейшых выставачных комплексаў. Гэта 45-ы міжнародны чэмпіянат, больш за 1,5 тысяч удзельнікаў з 63 краін. Прыедуць 2000 экспертаў сусветнага ўзроўню, якія будуць ажыццяўляць судзейства. Нашы эксперты ўжо выступаюць у якасці сертыфікаваных міжнародных экспертаў, і будуць судзіць удзельнікаў іншых краін. Таксама будуць 2,5 тысячы валанцёраў, каля тысячы прадстаўнікоў СМІ, і плануецца больш за 250 тысяч наведвальнікаў. Такі маштаб спаборніцтваў.

Усяго на чэмпіянаце будзе 56 кампетэнцый, мы ўдзельнічаем у 33-х. Гэта тыя, якія адпавядаюць нашым відах эканамічнай дзейнасці, нашай эканоміцы. У 33-х кампетэнцыях выступаюць 36 удзельнікаў з нашага боку, таму што ёсць кампетэнцыі, дзе выступаюць па два чалавекі ў якасці каманды: мехатроніка, мабільная робататэхніка.

АЕ: У якім складзе ўдзельнічае наша каманда?

ВГ: У складзе каманды не толькі навучэнцы каледжаў, ёсць таксама студэнты ВНУ, і нават маладыя рабочыя – па зварачных тэхналогіях і па Бін-тэхналогіях. Гэта дзве кампетэнцыі, якія прадстаўляюць маладыя рабочыя рэальнага сектара. Акрамя таго, будзе на чэмпіянаце 13 кампетэнцый па юніёрам, наша краіна выступае ў трох. І ёсць такі блок, які называецца Future Skill. Ён упершыню ўведзены на чэмпіянаце свету – кампетэнцыі будучага. Там будуць прадстаўлены такія кірункі як 3D-прототипирование, Інтэрнэт рэчаў, лічбавае мадэляванне, і шмат іншых кампетэнцый (каля 24-х). Мы ўдзельнічаем пакуль што ў трох, гэта наш першы вопыт. Кампетэнцыi: квантавыя тэхналогіі, прамысловы дызайн і тэхналогія інфармацыйнага мадэлявання бін (па лічбавым мадэляванні у будаўніцтве, ад праектавання да дэталёвага рамонту, увесь жыццёвы цыкл будынка).

Спаборніцтвы дастаткова цікавыя, унікальныя і па маштабу, і па выніку. Забягаючы наперад, скажу, што, вядома, хацелася б заваяваць як мага больш медалёў і, пажадана, прызавых месцаў. Але канкурэнцыя вельмі моцная, вельмі моцна навыкамі прадстаўлены азіяцкія краіны. Расійская Федэрацыя за апошнія два гады вельмі сур'ёзна выйшла на перадавыя пазіцыі. Мы ставім сабе задачу максімальна наблізіцца да тройках лідэраў, каб можна было ўбачыць вынік у адносінах да папярэдняга чэмпіянату ў Абу-Дабі 2017 года. Рост бачым перш за ўсё ў гэтым. Але самае галоўнае – гэта новыя кантакты і новыя тэхналогіі, якія нашы эксперты прывязуць у нашу краіну і ўвядуць у адукацыйны працэс, пачнуць рыхтаваць па абноўленым праграмах, перыядычна іх абнаўляючы для нашай эканомікі.

АЕ: Падрыхтоўка да такіх маштабных спаборніцтваў, натуральна, патрабуе вялікіх выдаткаў, высілкаў і ўсялякай падтрымкі. Хто дапамагаў нашай камандзе?

ВГ: Інстытут як нацыянальны аператар арганізоўвае увесь працэс. Напрыклад, маштаб нацыянальнага чэмпіянату – удзельнічала 299 чалавек. Арганізоўваў, натуральна, РІПА з Міністэрствам адукацыі і прадпрыемствамі-партнёрамі. Каб туды патрапіць, адборачныя прайшлі па ўсіх рэгіёнах. З кожнага рэгіёну было па 30-40 удзельнікаў на нацыянальным чэмпіянаце. З Мінска, які па маштабах больш, было 86 чалавек. Таксама былі ўдзельнікі, прыцягнутыя на нацыянальны чэмпіянат у 2018 годзе: 19 з Расійскай Федэрацыі і 7 з Рэспублікі Казахстан.

Больш 113 прадпрыемстваў былі партнёрамі ў правядзенні: хтосьці прамымі фінансавымі рэсурсамі на афармленне пляцовак, хтосьці ад перадачы абсталявання, інструментаў, каб можна было стварыць конкурсныя месца, дзе дзеці будуць дэманстраваць свае навыкі – у будаўніцтве, машынабудаванні, IT-індустрыі і гэтак далей. Каардынацыю гэтай працы ажыццяўляў па даручэнні Міністэрства адукацыі Рэспубліканскі інстытут.

АЕ: Што б вы хацелі пажадаць нашым ўдзельнікам напярэдадні спаборніцтваў?

ВГ: Мы літаральна на днях правялі сустрэчу каманды з удзелам намесніка Прэм'ер-міністра Рэспублікі Беларусь, Міністра адукацыі і сацыяльных партнёраў. Рабятам былі выказаны пажаданні з боку ўсіх, хто ўдзельнічаў у гэтай сустрэчы, ад урада да экспертаў. Вядома, гэта словы-пажаданні: перш за ўсё, наладзіцца на здольнасць выканаць працу, не адцягваючыся. Проста сканцэнтравацца і паказаць той навык, якім яны валодаюць. Хлопцы добра падрыхтаваныя, перспектыўныя, ведаюць тэхналогіі. Вядома, ёсць элемент на псіхалагічную ўстойлівасць – пры маштабных спаборніцтвах, калі шмат гледачоў, шмат адцягвае розных элементаў, гукаў і гэтак далей. Таму я жадаю ім сканцэнтравацца на выкананні працы ў поўным аб'ёме і ў той час, якое адводзіцца, і паказаць той вынік, якім яны сёння на самай справе валодаюць, а ён даволі высокі. Поспехаў і ўдачы на сусветных пляцоўках!

Валерый Галубоўскі Інтерв'ю

Загрузка:

Валерый Галубоўскі Інтерв'ю