Упершыню беларускія дзеці ўдзельнічаюць у летніх зменах “зялёных школ” (аўдыя)

Сёлета беларускія дзеці сталі навучэнцамі “зялёных школ”. Падчас летніх канікул запланавана тры экалагічныя змены. Такі фармат ужо стаў папулярным у Еўропе і нават свеце, у Беларусі зараз ён пашыраецца дзякуючы праекту “Экаманіторынг”, які фінансуецца Еўрапейскім саюзам і рэалізуецца Праграмай развіцця ААН сумесна з Міністэрствам прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь. Што такое “зялёныя школы” і чаму падобнае навучанне набірае актуальнасць – чытайце і слухайце ў гэтым матэрыяле.

“Зялёныя школы” – гэта адукацыйная праграма, калі нефармальна і на практыцы дзеці знаёмяцца з навакольным асяроддзем, вывучаюць мясцовую флору і фаўну, а таксама шукаюць актуальныя рашэнні для сучасных экалагчіных выклікаў. Праграма “зялёных школ” у Беларусі ўключае пяць тэматычных блокаў з распрацаванымі заданнямі. Выканаўшы іх, адукацыйная ўстанова можа атрымаць “зялёны” сертыфікат. Сёння ў нашай краіне 47 “сертыфікаваных” школ, прычым не толькі сталічных, але і ў рэгіёнах: Кобрыне, Мёрах, Мастах, Шаркаўшчыне.

Летам “зялёныя школы” выязджаюць на прыроду. Сёлета ў межах праекта “Экаманіторынг” прадугледжана тры змены ў Дзіцячым цэнтры “Надзея” і Нацыянальным дзіцячым адукацыйна-аздараўленчым цэнтры “Зубронак”, дзе паўдзельнічаюць 350 дзяцей. Першая летняя змена стала ўнікальным вопытам для Беларусі, якім яе ўдзельнікі падзяліліся падчас Дня адчыненых дзвярэй з журналістамі.

Каб трапіць на летнюю змену “зялёных школ”, навучэнцы ўстаноў адукацыі і эколага-біялагічных цэнтраў з усіх абласцей Беларусі праходзілі конкурсны адбор – выконвалі прапанаваныя заданні. Ключавым крытэрыем была і наяўнасць сертыфіката, які пацвярджае экалагічную дзейнасць навучальнай установы.

“Зялёныя” змены закліканы не толькі аздаравіць дзяцей, але і пашырыць іх экалагічныя веды. Назіранні, эксперыменты, уласныя праекты – усё гэта ў штодзённым раскладзе ўдзельнікаў летніка. Тут школьнікі (дарэчы, іх узрост вар’іруецца ад 7 да 16 год) вучацца рацыянальна выкарыстоўваць электраэнергію і ваду, раздзельна збіраюць смецце і нават праводзяць даследаванні навакольнага асяроддзя. Такім чынам дзеці становяцца кампетэнтнымі праваднікамі інфармацыі: бацькі дакладна прыслухаюцца да аргументаў “зялёнага” школьніка.

– Летняя змена “зялёных школ” доўжыцца 12 дзён. Праграма пабудавана такім чынам, каб удзельнікі засвоілі экалагічныя веды на практыцы. Першая палова дня цалкам вучэбная, калі дзеці разам з выкладчыкамі вывучаюць пэўную тэму ў класе, а пасля замацоўваюць веды на прыродзе, – адзначае кіраўнік праекта “Экаманіторынг” Вольга Чаброўская.

На першай летняй змене “зялёных школ” дзейнічалі шэсць інтэрактыўных адукацыйных пляцовак. Сярод актуальных тэм – біяразнастайнасць, водазберажэнне, якасць атмасфернага паветра. Кожную пляцоўку прадстаўляла ініцыятыўная група ўдзельнікаў летніх змен сумесна з вопытнымі выкладчыкамі. Напрыклад, Яна Хадатовіч і Вера Грэбень, якія прыехалі ў летнік з Барысава, адказвалі за секцыю па абыходжанні з адходамі. У дзіцячым цэнтры яны даведаліся, чаму пластык неабходна перапрацоўваць, і высветлілі, што звычайная батарэйка можа зрабіць глебу неўрадлівай на цэлых сто гадоў! А разам з інструктарам па адукацыі Аляксеем Радзько дзеці вызначалі якасць атмасфернага паветра па лішайніках.

У рамках праекта “Экаманіторынг” ў Дзіцячым рэабілітацыйна-аздараўленчым цэнтры “Надзея” створаны інтэрактыўны “зялёны клас”. Там будуць займацца не толькі ўдзельнікі экалагічных летніх змен, але і іншыя дзеці, якія на працягу года прыязджаюць сюды на аздараўленне. Так да сеткі “зялёных школ” далучацца вучні з усёй рэспублікі.

– У гэтым інтэрактыўным класе ёсць мадэлі, якія працуюць па чатырох напрамках – маніторынг навакольнага асяроддзя, энергазберажэнне, водазберажэнне і інфармацыйна-педагагічная дзейнасць. Таксама клас абсталяваны планшэтамі, тут праходзяць практыка-арыентаваныя заняткі: дзеці назіраюць за працай сонца, бачаць, як функцыянуюць ветраўстаноўкі, –распавядае вядучы спецыяліст па праектах і экалагічным менеджменце Дзіцячага цэнтра “Надзея” Лідзія Слуцкая.

Плануецца, што экарух “зялёныя школы” стане ўстойлівым. Рэсурсныя цэнтры, створаныя ў межах праекта “Экаманіторынг”, будуць тымі пляцоўкамі, якія дазволяць школам працягваць гэту працу на пастаяннай аснове.

Сёння мы асабліва заклапочаны экалагічнай асветай жыхароў нашай краіны. Навакольнае асяроддзе дае нам яскравыя сігналы, што сучасны чалавек мусіць мяняць свой лад жыцця. Мы ведаем, што прасцей за ўсё гэта зрабіць у маладым узросце, – пракаментавала начальнік Галоўнага ўпраўлення экалагічнай палітыкі, міжнароднага супрацоўніцтва і навукі Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь Кацярына Кузняцова.

Аўтар: Дзіяна Міхневіч